Hasan Bin Şû'be Harranî

[ammar alevi]

Doğumu
Ebu Muhammed, Hasan b. Ali b. Hüseyin b. Şûbe Harranî Hacebî, Şianın dördüncü asırdaki en aydın çehrelerinden biridir. O, Şeyh Saduk (ö. 381) ile aynı devre yaşamıştır. Muhammed b. Humam'dan (ö. 336) rivayet eder ve Şeyh Tûsî'nin (ö. 413) üstatlarındandır. Hasan b. Ali, Âl-i Muhammed (s.a.a) âşığı olan bir ailede yetişmiş ve küçük yaştan Ehl-i Beyt'in sevgisi kalbine yerleşmiştir. O, şimdiki Suriye'nin Halep Şehri'nin kasabalarından olan Harran'da doğmuştur. Halep, o zamanın en önemli ve büyük şehirlerinden ve yine ilim merkezi olan bir şehirdi. Bu şehir İslam alemine çok büyük alimler yetiştirmiştir; Hasan b. Ali b. Şûbe bunlardan biridir.

Şahsiyeti
Ebu Muhammed Hasan b. Şûbe, kendi zamanında Şianın büyük alim ve fakihlerinden biriydi. O, Şianın büyük muhaddislerinden sayılır. Kitapları o zamandan beri alim ve araştırmacıların önem verdikleri kitaplar arasındadır. Onun rivayetleri, Şianın Vesail'uş-Şia, Bihar'ul-Envar gibi önemli kaynak kitaplarında da yer almıştır.

Şeyh Hürr-i Âmulî Emel'ul-Âmal kitabında onun hakkında şöyle der: "Ebu Muhammed, Hasan b. Ali b. Şûbe, çok değerli ilim adamı ve büyük bir muhaddistir."

Allame Meclisî onun hakkında şöyle der: "Onun Tuhef'ul-Ukul kitabı fazilet, ilim ve büyüklüğünü gösteren en güzel şahittir."

Ravzat'ul-Cennât adlı kitabın sahibi Merhum Allame Hansarî, onun hakkında şöyle der: "Büyük muhaddis Hasan b. Ali b. Hüseyin b. Şûbe Harranî-i Halebî; düşünür, fakih, araştırmacı ve en ileri gelen şahsiyetlerdendir. O; Şianın büyük alimleri, fakih ve araştırmacılarının itimat ettiği bir kitap telif etmiştir."

Üstadı
Ebu Ali Muhammed b. Humam Bağdadî (ö. 336)

Talebesi
Önde gelen talebesi Şeyh Mufid Muhammed b. Muhammed b. Nûman'dır (ö. 413 h.).

Eserleri
Onun en kıymetli eserleri, ulemanın çoğunun önem verdiği Tuhef'ul-Ukul kitabıdır. Bu eser, Türkçe'ye de çevrilmiş, iki kez basılmıştır. Birincisi Arapça'sıyla beraber, ikincisi de sadece Türkçe olarak basılmıştır. (Tuba Basın Yayın- İstanbul)

Et-Temhis kitabını da ona isnat edebiliriz. Zira bu kitabı Ebu Ali Muhammed b. Humam'dan nakletmiştir. Bazı alimler onun kendi kitabı olduğuna kanaat getirmişlerdir.