Şia'ya ve Ehlisünnet'e göre 'Sakaleyn Hadisi' hakkındaki inanç
Şia'ya Göre Sakaleyn Hadisi
Sadece Şia'nın gerçek sünnet ehli olduğuna gösteren açık delillerden biri de Resul-i Ekrem'in buyurmuş olduğu Sakaleyn Hadisi'dir. Allah resulü (s.a.a) şöyle buyurmuştur: "Ben sizin aranızda iki ağır emanet bırakıyorum: Biri Allah'ın kitabı, diğeri de Ehlibeyt'imdir. Bunlara sarıldığınız sürece benden sonra asla sapmazsınız. Onlardan öne geçmeye çalışmayın, helak olursunuz; geri de kalmayın, yine helak olursunuz. Onlara bir şey öğretmeye de kalkışmayın. Zira onlar sizden daha bilgilidirler."[143]
Bazı rivayetlerde de şöyle gelmiştir: "Her şeyden haberdar olan Allah, bu ikisinin, Kevser Havuzu'nun başında benimle buluşuncaya dek hiçbir zaman birbirlerinden ayrılmayacağını bana bildirmiştir." Bu Sakaleyn Hadisi'ni Ehlisünnet ve'l-Cemaat, sahih ve müsned kitapları başta olmak üzere senetleriyle birlikte yirmiden fazla kitapta nakletmişlerdir. Şia da bu hadisi tüm hadis kitaplarında nakletmiştir. Görüldüğü gibi bu hadis açıkça belirtmektedir ki, Ehlisünnet ve'l-Cemaat, doğru yoldan sapmıştır. İki emanete birden sarılmamıştır. Hidayet karşısında helaki seçmiştir. Ebu Hanife, Malik, Şafiî ve İbn-i Hanbel'in Ehlibeyt'ten daha bilgili olduklarını sanmışlar, böylece Ehlibeyt'in önüne geçmeye çalışmışlardır. Onları Ehlibeyt'e tercih etmişler ve Ehlibeyt'i kenara itmişlerdir.
Bazıları "Biz Kurân-ı Kerim'e sarılmışız" deseler de bu, doğru değildir. Çünkü Kurân'da anlaşılır ayetler olduğu gibi tefsire ve açıklamaya ihtiyaç duyulan ayetler de vardır. Tıpkı sünnetlerin doğru sözlü ravilere ve şerh ehline ihtiyacı olduğu gibi… Dolayısıyla bu problemin çözümü için Ehlibeyt'e, yani Peygamber'in (s.a.a) pak neslinden gelen imamlara müracaat etmekten başka çare yoktur. Zaten Peygamberimiz de bize bunu emretmiştir. Bazı hadisleri incelediğimizde İmam Ali'yi terk edenlerin Kurân'ı terk ettiği anlaşılmaktadır. Nitekim Resul-i Ekrem (s.a.a) şöyle buyurmuştur:
"Kurân Ali iledir ve Ali Kurân iledir; bu ikisi Kevser Havuzu başında benimle buluşuncaya dek birbirlerinden ayrılmaz."[144]
"Ali hak ile hak da Ali iledir; Kıyamet günü Kevser Havuzu'na varıncaya dek asla birbirlerinden ayrılmazlar."[145]
Bu hadislere binaen İmam Ali'yi terk eden, Kurân'ın gerçek tefsirini terk etmiş; ona sırt çeviren, hakka sırt çevirmiş ve batılı öncü edinmiştir. Gerçek de şu ki, haktan başka ne varsa, batıldır. Biz inanıyoruz ki Ehlisünnet ve'l-Cemaat, İmam Ali'yi (a.s) terk etmekle Kurân ve sünneti de terk etmiş oldu. Böylece Resul-i Ekrem'in (s.a.a) önceden haber verdiği "Ümmetim yetmiş üç fırkaya ayrılacak ve bunlardan sadece biri haktır, diğerleri sapacaktır" şeklindeki hadisi de gerçekleşmiş oluyor. Kurtuluşa eren bu grup, hakkın temsilci olan Ali'nin (a.s) takipçileridir. Zira Ali'nin takipçileri onun düşmanlarıyla savaşmış, dostlarıyla dost olmuş, Ali ilminden faydalanmış, evlatlarının yolunu izlemiş ve onları kendilerine öncü kabul etmiştir.
"Şüphesiz, iman edip, salih ameller işleyenler var ya; işte onlar yaratıkların en hayırlısıdırlar. Rableri katında onların mükâfatı, içlerinden ırmaklar akan, içlerinde ebedî kalacakları Adn cennetleridir. Allah onlardan razı olmuştur, onlar da Allah'tan razı olmuşlardır. İşte bu mükâfat, Rablerine derin saygı duyanlara mahsustur."[146]
Ehlisünnet'e Göre Sakaleyn Hadisi
Bundan önce de belirttiğimiz gibi mezkûr hadisi Ehlisünnet ve'l-Cemaat âlimleri yirmiden fazla kitapta yazmış ve doğruluğunu itiraf etmişlerdir. Onlar bu hadisin doğruluğunu itiraf etmekle kendi yanlışlıklarını doğrulamış oluyorlar. Çünkü Ehlibeyt'e sarılmamış, haklarında Allah ve resulünün beyanatı bulunmayan temelsiz mezheplere bağlanmışlardır. Emevî ve Abbasîlerin uzun yıllar önce yıkılmasına ve kitle iletişim araçlarının bunca gelişmesine rağmen Ehlisünnet ve'l-Cemaat âlimlerinin hâlâ tövbe etmeyip Allah'a yönelmemeleri bize çok şaşırtıcı gelmektedir. Hâlbuki önceki yanlışlıklarından dönüp Allah'a yönelseler, şu ayetin kapsamına gireceklerdir:
"Gerçekten ben, tövbe eden, inanan, salih amellerde bulunan ve sonra doğru yola ulaşan kimseyi hiç şüphesiz bağışlarım."[147]
Geçmişteki insanlar kılıç zoruyla ve tehditlerle hâkim yönetime uymak zorunda kalıyorlardı, diyelim; ama bugünkü insanların ne özrü olabilir? Oysaki bugün, devletlerin dinle bir ilişiği yok. Hatta Demokrasi ve insan hakları gibi şeylerle övünüyorlar. Demokrasinin insanlara sunduğu yeniliklerden biri de düşünce ve inanç özgürlüğüdür. Hal böyleyken geriye sadece bir bahaneleri kalıyor; o da Ehlisünnet ve'l-Cemaat âlimlerinin Sakaleyn Hadisi'ne olan itirazlarıdır.
Şöyle diyorlar: "Bu hadis, 'Ben sizin aranızda Allah'ın kitabını ve sünnetimi bırakıyorum' şeklinde de rivayet edilmiştir."[148] Bunlara en azından şunu söyleyebiliriz: Sizler ilmin ölçülerinden, ortaya delil koymaktan ve iddianızı ispat etmekten uzaksınız. Nitekim ileriki konularda bunları hep birlikte göreceğiz.
[143]-Sahih-i Tirmizî, c.5, s.621, Hadis no: 3786; Sahih-i Müslim, c.7, s.123; Müs-tedrek, Hakim; Müsned-i Ahmed, c.3, s.14; Kenzu'l-Ummal, c.1, s.185-187; Hasais, Nesaî, c.15, s.79, Mahmudî baskısı; Tabakat, İbn-i Sâd, c.2, s.194; el-Mu'cemu'l-Kebîr, c.3, s.63, Hadis no: 2678 ve s.64, Hadis no: 2681 ve s.65, Hadis no: 2683; ed-Dürru'l-Mensur, Suyutî, c.2, s.285 (Âl-i İmran suresi tefsiri); es-Savaiku'l-Muhrika, İbn-i Hacer, s.126; en-Nihaye, İbn-i Esir, c.1, s.216, Mektebetu'l-İslamiye baskısı.
[144]-Müstedrek, Hakim, c.3, s.124; Telhis, Zehebî.
[145]-Müsned-i Ahmed, c.5, s.30; Müntahab-u Kenzi'l-Ummal, c.5, s.30; Tarih, İbn-i Asakir, c.3, s.119.
[146]-Beyyine, 7-8.
[147]-Tâhâ, 82.
[148]-Daha önceki konularda da söylediğimiz gibi, "Allah'ın kitabı ve sünnetim" şeklinde rivayet edilen bu hadis, senetsiz ve mürsel (Tabiînden birinin senedinde sahabeyi zikretmeksizin, doğrudan doğruya Hz. Peygamber'in adını anarak rivayet ettiği hadis) bir hadistir. Sahih kitaplarında senetlerine yer verilmemiş ve incelenmemiştir. Oysaki "Allah'ın kitabı ve itretim (Ehlibeyt'im)" şeklindeki hadis, sahih ve mütevatir (herkes tarafından çokça nakledildiği için yalan olasılığı bulunmayan hadis türü) bir hadistir. Şia ve Sünnî bütün sahih kaynaklar bu hadisi rivayet etmiştir.
Allah'ın Kitabı ve İtretim mi doğru yoksa
Allah'ın Kitabı ve Sünnetim mi?
Biz, bu konuda Doğrularla Birlikte adlı kitabımızda geniş olarak açıklama yapmıştık. Özetle şunu söylememiz yeterli olur: Bu iki hadis, aslında birbiriyle çelişmez. Zira Peygamber'in (s.a.a) sünnetini dahi en iyi bilen yine Ehlibeyt (a.s) idi. Ali b. Ebu Talib (a.s) Peygamber sünnetinin kapısıdır. Hadisleri nakletmede en liyakatli kimse odur. Ebu Hureyre veya Kâbu'l-Ahbar Vahab b. Münebbih değil. Yine de tekrarın faydalı olacağını düşündüğümüz için konuyu biraz daha açalım. Belki Doğrularla Birlikte adlı kitabımızı okumayanlar olabilir ya da okuyanlar, burada farklı bir açıklamaya daha rastlayabilir. Böylece okuyucular, bu kitapta "Allah'ın kitabı ve itretim (Ehlibeyti'm)" hadisinin asıl ve sağlam hadis olduğunu, halifelerin bu hadisten itretim (Ehlibeyt'im) kelimesini çıkarıp yerine "sünnetim" kelimesini ekleyerek Ehlibeyt'i tarih sayfasından silmeye çalıştıklarını daha iyi anlayacaklardır.
Dikkat edilecek olursa, "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisi, Ehlisünnet ve'l-Cemaat nezdinde sahih değildir. Çünkü onlar sahih kitaplarında Peygamberimizin (s.a.a) hadis yazmayı yasakladığını rivayet etmişlerdir. O zaman söylesinler bakalım; yazılmamış ve anlatılmamış bir sünnete Müslümanlar nasıl inansın, nasıl sarılsınlar? Peygamber (s.a.a) hem yazılmasını, hem de anlatılmasını yasakladığı bir şeye insanları nasıl sevk edebilir? Daha da önemlisi, eğer "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisini doğru kabul edersek, o zaman nasıl olur da Ömer b. Hattab, Allah'ın resulüne muhalefet ederek "Allah'ın kitabı bize yeter!" diyebilir? Ve eğer Peygamberimiz yazılmış bir sünneti geriye bırakmışsa, o halde neden Ebubekir ve Ömer bu hadisleri yakıp insanları hadis yazmaktan men etmişlerdir? Ve eğer bu hadis doğruysa, Peygamber'in (s.a.a) vefatından sonra neden Ebubekir minberde, "Allah resulünden hiçbir şey rivayet etmeyin. (Bundan dolayı) biri size bir şey soracak olursa, deyin ki: Allah'ın kitabı aramızdadır; helalini helal sayın, haramlarından da kaçının!"[149] demiştir?
Eğer "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisi doğruysa, neden Ebubekir zekât vermeyenlerle savaşmış ve Peygamber'in sünnetini ayaklar altına almıştır? Hâlbuki Peygamberimiz şöyle buyurmamış mıdır? "La ilâhe illallah diyen herkesin canı ve malı güvendedir, hesabı da Allah iledir."
Eğer "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisi doğruysa, neden Ebubekir, Ömer ve beraberindekiler Hz. Fatıma'nın evine saldırarak ona saygısızlık ettiler? Neden evini içindekilerle birlikte yakmakla tehdit ettiler?
Onlar Resul-i Ekrem'in (s.a.a) şu sözünü duymamışlar mıydı? "Fatıma bedenimin bir parçasıdır; onu gazaplandıran beni gazaplandırmıştır ve onu inciten beni incitmiştir."
Evet, Allah'a ant olsun ki onlar bu sözü duymuş ve çok iyi anlamışlardı. Ehlibeyt hakkında Allah'ın şu sözünü de mi duymamışlardı?
"De ki: Ben risaletime karşılık akrabalarıma sevgiden başka sizden hiçbir ücret istemiyorum."[150]
Bu ayet Fatıma, kocası ve iki oğlu (a.s) hakkında nazil olmuştur. Acaba buradaki Ehlibeyt sevgisinden maksat onlara saldırmak, tehdit etmek ve evlerini ateşe vermek midir? Bunu yaparken kapıyı öyle ittirmişlerdi ki Fatıma'nın karnındaki bebek düşük olarak dünyaya geldi. Anam-babam Fatıma'ya feda olsun! Eğer "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisi doğru ise, neden Muaviye ve yandaşları İmam Ali'ye (a.s) lanet okuyup bu çirkin geleneği Emevî hükümdarlığı boyunca devam ettirdiler? Acaba Allah'ın, Peygamber'e (s.a.a) olduğu gibi Ali'ye de selam gönderilmesi konusunda emrini duymamışlar mıydı? Onlar, Peygamberimizin şu hadisini duymamışlar mıydı? "Ali'ye küfreden bana küfretmiştir ve bana küfreden Allah'a küfretmiştir."[151]
Eğer "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisi doğru ise, o halde neden bu sünnet sahabenin çoğundan gizli tutuldu, öğrenilmedi ve sünnet var olduğu halde şahsî görüşlere dayanılarak fetvalar verildi? Eğer Peygamber (s.a.a) insanlar arasında kitap ve sünneti bırakarak onların sapmalarını önlemek istemişse, o zaman Ehlisünnet ve'l-Cemaat'in çıkardığı onca bidate ne gerek vardı? Zira Peygamberimizin de buyurduğu gibi her bidat sapkınlıktır ve her sapkınlığın sonu ateştir.
Bunlara ilave olarak, akıl sahibi ve araştırmacılar Peygamberimizi, sünnetini iyi korumadığı için eleştirmişler, Ehlisünnet düşüncesine göre haklı olarak, "Neden Peygamber (s.a.a) sünneti toplamadığı, ihtilaf, tahrif ve safsatalara karşı tedbir almadığı halde 'Ben sizin aranızda iki ağır emanet bırakıyorum; biri Allah'ın kitabı, diğeri sünetim-dir' şeklinde açıklamada bulunmuştur?" demişlerdir. Şimdi bu akıl sahiplerine "Peygamber (s.a.a), sünnetin yazılmasına izin vermemiştir" dersek, haklı olarak bize gülmezler mi? Tabii ki gülerler. Çünkü bu, mantıklı değil. Müslümanlara sünneti yazmayı yasakladığı halde "Ben size sünnetimi bırakıyorum" nasıl diyebilir ki?
Dahası, asırlardır yazılagelen sünnete rağmen yine de nasih, mensuh, has, umum, muhkem, müteşabih vb. ayetler içeren Kurân-ı Kerim ile sünnet arasında pek fark yoktur. Sünnet de Kurân gibidir. Aralarındaki fark, Kurân'ın tamamının doğru olmasıdır. Çünkü Allah, onu koruduğunu beyan etmiştir. Daha doğrusu Kurân yazılmıştır, ama sünnet hakkında uydurulanlar, doğrularından daha fazladır. Dolayısıyla Peygamberimizin sünnetinin bize doğru olarak ulaşması ve doğrularıyla yanlışların birbirinden ayırt edilebilmesi için her şeyden önce bir masuma ihtiyaç vardır. Masum olmayan biri allame de olsa, sonuçta bu görevi layıkıyla yerine getiremeyecektir.
Kurân ve sünnet birlikte olsa bile yine de insanlık, bunların hükümlerini bilen, ilimlerine vakıf olan ve Peygamber'den sonra ümmetin ihtilafa düştüğü hususlarda onlara yol gösteren usta bir âlime muhtaçtır. Görmez misiniz ki, Allah-u Taâla dahi Kurân-ı Kerim'de onun bir açıklayıcısı olması gerektiğini belirtmiştir:
"…Sana da zikri (Kurân'ı) indirdik; insanlara kendileri için indirileni açıklayasın ve onlar da iyice düşünsünler, diye."[152]
Eğer Peygamberimiz (s.a.a) nazil olan ayetleri açıklamasaydı, Kurân kendi dillerinde nazil olsa bile insanlar Allah'ın hükümlerini bilemezlerdi. Bu, herkesin bildiği çok açık bir meseledir. Mesela Kurân'da namaz, oruç, hac vb. gibi vacip ameller emredilmiş olmasına rağmen Müslümanların yine de Peygamber'in açıklamalarına ihtiyacı vardır. Çünkü namazı nasıl kılacaklarını, zekâtı ne şekilde vereceklerini, oruç hükümleri ve hac amellerini insanlar ancak Peygamber'den öğrenebilirlerdi ve o olmasaydı bunları bilemezlerdi.
Hakkında hiçbir ihtilaf bulunmayan ve içine batıl karışma olasılığı olmayan Kurân'ın dahi bir açıklayıcıya ihtiyacı varken, hakkında çokça ihtilaf edilen, tahrif, uydurma ve gerçeklerin birbirine karıştığı Peygamber sünneti için nasıl olur da bir açıklayıcıya ihtiyaç olmaz? Demek oluyor ki, sünnetin açıklayıcıya olan ihtiyacı Kurân'dan daha fazladır. Aklıselim olan herkes peygamberlerin en azından şöyle bir tedbir aldıklarını düşünmelidir: Ölümünden sonra nübüvvet ve risaletinin baki kalmasını isteyen her peygamber, kendisinden sonra yerine bir halife belirler ve bu kimse, onun öğretilerini halka anlatır. Dolayısıyla her peygamberin bir halifesi vardır.
Bu nedenledir ki, Peygamberimiz de (s.a.a) Ali b. Ebu Talib'i (a.s) çocuk yaştan itibaren kendi ahlakıyla yetiştirmiş ve ümmet içerisinde onu halifesi olarak bırakmıştır. Ona öncekilerin ve sonrakilerin ilmini öğretmiş, hiç kimseye vermediği sırları ona vermiştir. İnsanları defalarca ona yönlendirerek şöyle buyurmuştur:
"Benim kardeşim, vasim ve halifem budur."
"Peygamberlerin en üstünü benim, Ali de halifelerin ve benden sonraki insanların en üstünüdür."
"Ben nazil olan Kurân('ı kabullendirmek) için savaştım, Ali de onun yorumu için savaşacak ve ümmetimi ihtilaf ettikleri konularda aydınlatacaktır."
"Ali'den başkası benim adıma size mesaj ulaştırmaz. Benden sonra bütün müminlerin efendisi odur."
"Benim katımda Ali, Musa katındaki Harun gibidir. O bendendir, ben de ondanım. İlmimin kapısı da odur."
Tüm bu rivayetler Ehlisünnet ve'l-Cemaat katında sahihtir ve hepsini sahih kabul etmişlerdir. Bu konuda daha fazla bilgi için bkz: el-Müracaat, Hüseyin Razî tahkikiyle. Peygamber efendimizin hayatını konu alan siyer kitaplarında yazılanlara ve yine ilmî ve tarihî delillere bakacak olursak, İmam Ali'nin (a.s), sahabelerin tek ilim mercii olduğunu kesin bir şekilde görmek mümkündür. İster âlim olsun, ister cahil herkes ona müracaat ederdi. Sadece şu örnek yeterlidir ki, Ehlisünnet'in "ümmetin bilgini" diye adlandırdığı İbn-i Abbas, Hz. Ali'nin öğrencisiydi. İbn-i Abbas, onun mektebinde ilim öğrenmişti. Bu da bütün Müslümanların, ilimlerini Hz. Ali'den aldıklarını gösterir.[153]
Eğer "Allah'ın kitabı ve sünnetim" hadisiyle "Allah'ın kitabı ve itretim (Ehlibeyt'im)" hadisi arasından birini seçmek istersek, ikinci hadisi tercih etmemiz gerekecektir. Zira ancak bu tercihle Kurân ve sünneti doğru bir şekilde öğrenebiliriz. Sadece birinci tercihi kabul edersek, hem Kurân, hem de sünnet konusunda tereddütte kalırız. Bu konularda bizim için meçhul kalan hükümleri aydınlatacak ve merciimiz olacak birine ihtiyaç duyarız. Ulemanın ihtilaf ettiği, bir çıkış yolu bulamadığı, yer yer birbirlerinin tersine hüküm verdiği göz önüne getirilirse bir yere varamayız. Hal böyleyken şu veya bu âlimin sözünü esas almak ya da şu veya bu mezhebin görüşüne uymak, taassuptan öteye gitmeyen ve delile dayalı olmayan asılsız bir iş olacaktır. Yüce Allah Kurân-ı Kerim'de şöyle buyurmaktadır:
"Onların çoğunluğu zandan başkasına uymaz. Gerçekten zan ise, haktan hiçbir şeyi sağlayamaz. Şüphesiz Allah, onların işlemekte olduklarını bilendir."[154]
Bu konunun daha iyi anlaşılabilmesi için bir örnek daha vermek istiyorum. Yüce Allah Kurân-ı Kerim'de, abdest hakkında şöyle buyurmuştur:
"Meshedin başınızı ve ayaklarınızı da (üzerindeki) çıkıntılara kadar…"[155]
Bu ayete baktığımızda ilk aklımıza gelen şey, başımızı mesheder gibi ayaklarımızın da meshedilmesi gerektiğidir. Ama Müslümanların işine bakın ki, bu konuda dahi ihtilaf etmişlerdir. Ehlisünnet ve'l-Ce-maat'in tamamı ayaklarını yıkarken Şiîler de ayaklarını meshetmek-tedirler. Bu durumda neyin doğru, neyin yanlış olduğunu nasıl anlayacağız?
Ehlisünnet'in alim ve müfessirlerine baktığımızda, bunların kendi aralarında dahi ihtilaf ettiklerini görüyoruz. Ayette geçen "erculekum" (ayaklarınızı) kelimesini bazıları "üstün" (ــَ) işaretiyle okumuş, bazıları da "esre" (ــِ) işaretiyle. Diyorlar ki: Her iki şekilde de okun-ması sahihtir; "erculekum" şeklinde okuyanlar ayakların yıkanmasını, "erculikum" şeklinde okuyanlar da meshedilmesini vacip bilmiş olur. Oysaki Arap edebiyatına vakıf olan edebiyatçı bir Ehlisünnet alimi[156] bakınız ne diyor: "Her iki kıraat de meshi vacip kılar. Çünkü 'ercul' kelimesi mahallen mensub veya mecrurdur. Kurân bize meshetmeyi emrediyor, ama sünnet bize ayaklarımızı yıkamayı emretmiştir."
Görüyor musunuz, saygıdeğer okuyucular? Ehlisünnet âlimleri bu konuda bizi aydınlatamamışlardır. Kendi sözleri dahi oldukça karışık ve anlaşılır gibi değil. Hatta bunlar kafamızı daha da karıştırmışlardır. Nasıl olur da sünnet, Kurân ile muhalif olabilir? Bu, olacak iş mi? Peygamberimizin Kurân ile muhalefet etmesi asla mümkün olamaz. Kurân meshi emrederken Peygamber ayaklarını yıkayamaz. Eğer Peygamberimiz abdest alırken ayaklarını yıkamışsa, özellikle ilimde öncü olan Ali b. Ebu Talib, İbn-i Abbas, Hasan, Hüseyin, Huzeyfe b. Yeman, Enes b. Malik vb. sahabeler ve yine ayeti "erculikum" olarak okuyan diğer tüm sahabeler ona muhalefet edemezdi. Ve yine Peygamber'in pak Ehlibeyt'ine (a.s) uyan ve daima onlarla birlikte olan Şiîler, neden bunu inkâr edip "Hayır, meshetmemiz gerekir!" desinler ki?
O halde çözüm yolu nedir?
Sayın okuyucu! Güvenilir biri olsa da Müslüman bir kimse basit bir konu hakkında nasıl da çelişki içerisinde kalıyor ve doğru hüküm ile yanlış hükmü birbirinden ayırt edemiyor, görüyor musunuz? Ehlisünnet ve'l-Cemaat alimleri arasındaki ihtilafların ne derecede olduğunu bilmeniz açısından bu konuyu bilerek ve örnek olarak göstermiştim. Onlar, Peygamber efendimizin (s.a.a) 23 yıl boyunca her gün defalarca tekrar ettiği basit bir amel hakkında bile ihtilaf etmişlerdir. Avam tabakasından bilge insanlara kadar Peygamberimizin tüm dostlarının bilmesi gereken bu mesele hakkında Ehlisünnet alimleri ayetin kıraatinde ihtilaf ediyor ve bazen "erculekum", bazen de "erculikum" okuyarak bundan çeşitli hükümler çıkarıyorlar. Bir harekenin (esre, üstün, ötre) farklı okunmasıyla ondan çıkacak hükümlerin bile değişebildiğini bütün herkes bilmektedir. Kurân'da bu kadar ihtilaf ettiklerine göre sünnette daha fazla ihtilaf etmeleri doğaldır.
Eğer Allah'ın hükümlerini ve Peygamber'in sünnetini bize açıklayacak güvenilir kimselere müracaat etmenin gerekli olduğu sonucuna varacak olursak, bu durumda karşımıza ikinci bir soru çıkar: Bu şahıs kim olmalıdır? Çünkü Kurân ve sünnet sessizdir ve konuşmaz. Abdest ayetinde gördüğümüz gibi, onları birkaç şekilde yorumlamak mümkün olabiliyor. Şimdi, ey aziz okuyucu! Her ikimiz de Kurân ve sünneti bize doğru bir şekilde anlatacak güvenilir kimselere başvurulması gerektiği konusunda hemfikiriz. Geriye sadece bir şey kalıyor: O da bu kimselerin kimler olduğu konusu. Eğer bunların, başta Peygamberimizin (s.a.a) sahabeleri olmak üzere ümmetin alimleri olduğunu söyleyecek olursak, geriye dönmemiz gerekecek. Çünkü daha önce onların basit bir abdest meselesinde nasıl bir ihtilafa düştüklerini görmüştük. Ayrıca birkaç sayfa geride sahabelerin birbirlerini nasıl tekfir ettiklerini ve hatta birbirleriyle nasıl savaştıklarını da gördük. Öyleyse sahabelerin de hepsine güvenmemiz mümkün değil. Çünkü bu durumda da hangisinin hak yolda, hangisinin batıl yolda olduğunu bilmemiz gerekir. Dolayısıyla bizim sorunumuz hâlâ çözülmüş olmuyor.
Eğer dört mezhep imamlarına müracaat edelim derseniz, bildiğiniz gibi onlar da kendi aralarında birçok konuda ihtilaf etmişlerdir. Mesela, biri namazda "Bismillah" demenin mekruh olduğunu savunurken bir başkası da "Bismillah" denmediği takdirde namazın batıl olacağını söylüyor. Üstelik, daha önce de anlattığımız gibi, bunlar Peygamber (s.a.a) döneminden çok sonraları yaşamış insanlardır. Bırakın Peygamberimizi, onlar sahabeleri dahi görmemişlerdir. Ayrıca onların mezheplerinin zalim halifeler tarafından tesis edildiğini de ispat etmiştik. Dolayısıyla geriye sadece bir yol kalmaktadır. O da Peygamber efendimizin (s.a.a) tertemiz Ehlibeyt imamlarına (a.s) müracaat etmektir. Allah, onları tertemiz kılmış ve her türlü pisliği onlardan uzak tutmuştur. Onlar öyle kimselerdir ki ilim ve amelde, takva ve fazilette kimse onlara erişemez. Onlar yalan ve hatadan uzaktırlar. Bu, Kurân'ın açık ayeti ve Peygamberimizin tartışmasız hadisiyle ispatlanmıştır:
"Ancak ve ancak Allah, ey Ehlibeyt, sizden her çeşit pisliği gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler."[157]
"Ben sizin aranızda iki ağır emanet bırakıyorum: Biri Allah'ın kitabı, diğeri de Ehlibeyt'imdir. Bunlara sarıldığınız sürece benden sonra asla sapmazsınız. Onlardan öne geçmeye çalışmayın, helak olursunuz; geri de kalmayın, yine helak olursunuz. Onlara bir şey öğretmeye de kalkışmayın. Zira onlar sizden daha bilgilidirler."[158]
Allah-u Taâla Kurân ve din ilmini onlara bağışlamıştır. Peygamber efendimiz (s.a.a) insanların neye ihtiyacı varsa, hepsini Ehlibeyt imamlarına öğretmiş, ümmetini bu imamlara yönlendirmiş ve şöyle buyurmuştur:
"Benim Ehlibeyt'im Nuh'un gemisi gibidir. Ona binen kurtulur, yüz çeviren boğulur."
Ehlisünnet ve'l-Cemaat âlimlerinden İbn-i Hacer, bu hadisin sahih olduğunu itiraf ettikten sonra şöyle söylemiştir: "Onların gemiye benzetilmesinden maksat şudur: Kim onları severse, Peygamberimizin zahmetleri karşılığında onlara saygı duyarsa ve bilginlerinin gösterdiği yolda giderse, Allah ile muhalefet etme karanlığından kurtulur. Ve kim onlardan ayrılırsa, nankörlük deryasında boğulur; asilik çöllerinde helak olup gider."[159]
Tüm bunlara ilave olarak, tarih boyunca, İslam ümmeti içerisinde, Peygamberimizin (s.a.a) tertemiz Ehlibeyt'inden (a.s) daha bilgili olduğunu iddia eden tek bir kişi dahi çıkmamış; Ehlibeyt imamlarına bir kelime dahi öğrettiğini iddia eden olmamıştır.
Aziz okuyucularımız; bu konu hakkında geniş bilgi almak istiyorsanız, el-Müracaat ve el-Gadir adlı kitaplara müracaat etmenizi tavsiye ederim. Gerçi benim burada yazdıklarımın okuyucularımız için yeterli olduğu kanısındayım. Zira "Allah'ın kitabı ve itretim (Ehlibeyt'im)" hadisi karşısında akıl ve vicdan, ister istemez teslim olmaktadır. Onca yazılanlardan sonra kısaca özetlemek gerekirse, delilleriyle birlikte bir kez daha şunu anladık ki, İmamiye Şia'sı, Peygamber (s.a.a) sünnetinin gerçek takipçisidir. Ehlisünnet ve'l-Cemaat ise, Şafiî mezhebi mensubu İbn-i Hacer'in de dediği gibi onları doğru yoldan uzaklaştıran, karanlıklara iten, nankörlük deryasında boğulma durumuna getiren ve asilik çöllerinde helake sürükleyen öncülerinin takipçileridir.
Ve biz, hâlis kullarını hidayet ettiği için âlemlerin rabbi Allah'a hamd ediyoruz.
[149]-Tezkiretu'l-Hifaz, Zehebî, c.1, s.3.
[150]-Şûra, 23.
[151]-Müstedrek, Hakim, c.3, s.121 (Hakim, bu hadis hakkında, "Buharî ve Müslim'in şartıyla sahihtir" demiştir.); Tarihu'l-Hulefa, Suyutî, s.173; Hasais, Nesaî, s.169; Menakıb, Harezmî, s.82.
[152]-Nahl, 44.
[153]-Bkz: Şerh-i Nehcü'l-Belaga, İbn-i Ebil Hadid, Mukaddime bölümü.
[154]-Yusuf, 36.
[155]-Maide, 6.
[156]-Tefsir-i Kebir, Fahr-i Razî, c.11, s.161.
[157]-Ahzab, 33.
[158]-Sahih-i Tirmizi, c.5, s.621, Hadis no: 3786; Sahih-i Müslim, c.7, s.123; Müs-tedrek, Hakim; Müsned-i Ahmed, c.3, s.14; Kenzu'l-Ummal, c.1, s.185-187; Hasais, Nesaî, c.15, s.79, Mahmudî baskısı; Tabakat, İbn-i Sâd, c.2, s.194; el-Mu'cemu'l-Kebîr, c.3, s.63, Hadis no: 2678 ve s.64, Hadis no: 2681 ve s.65, Hadis no: 2683; ed-Dürru'l-Mensur, Suyutî, c.2, s.285 (Âl-i İmran suresi tefsiri); es-Savaiku'l-Muhrika, İbn-i Hacer, s.126; en-Nihaye, İbn-i Esir, c.1, s.216, Mektebetu'l-İslamiye baskısı.
[159]-es-Savaiku'l-Muhrika, İbn-i Hacer Şafiî, s.152.
...