YAŞAR NURİ ÖZTÜRK--YENİDEN YAPILANMAK KURANA DÖNÜŞ kitabından
MUHAMMED İKBALİ tanımalıyız çünki onu tanımadan islam düşüncesini çağın problemlerine çözüm üretecek bir kaynak olarak tanımakta çok zorlanırız.bu durumda yeni kuşaklar dini gelenksel tabuların kutsanması halinde sineye çekmeye devam ederler.bunun sonucu ise dini insan ve ülke aleyhinde bir ideoloji gibi işletenlerin köşeleri tutması olur.
ikbal 21 nisan 1938 de öldü.ikbalin düşüncelerinde bizim için öenmli reçeteler saklıdır.umarım bu bir kaç satırlık yazı okuyanları biraz harekete getirir.ve ikbali tam zamanıdır diyerek okur-tanırlar.
kimdir ikbal?ortak kabule göre yüzyılımızın en büyük düşünürlerinden biri olan ikbal bir kabule göre islam dünyasının son 7 asırda yetiştirdiği en büyük düşünce adamıdır.tüm bunların ifade ettiği anlam ikbali tanımadanislam düşüncesini yarınlara sağlıklı bir biçimde taşımanın son derece zor olacağıdır.belkide bu bilindiği içindirki ÜLKEMİZDE İSLAMa ÇAĞDAŞLIK YAYGARALARI KOPARARAK SÖVENLERLE KUR'AN I ÖRF VE HURAFE CENDERESİNDE BOĞANLARIN UNUTTURMAK İSTEDİKLERİ BİRKAÇİSİMDEN BİRİDE İKBAL OLMUŞTUR ÇÜNKİ İKBAL KUR2AN DÜŞMANI BU İKİ ZİHNİYETİN PUTLARINI KIRAN ÇAĞDAŞ BİR İBRAHİM GİBİDİR.
şair ve filozof ikbal 1877 nin ingiliz sömürgesi hindistanda bu günkü pakistan topraklarında (pencap bölgesinin sialkot kentinde)dünyaya geldi.hayatının büyük bir kısmı.müslüman ve hindu halkların bağımsızlığı için mücadele ile geçti.pakistanın bağımsızlığını kazanmasını hazırlayan bir numaralı insan olan İKBAL ülkesinin özgürlüğünü göremeden öldü.
düşüncelerine ve mücadelsine daha geniş yer ayırabilmek için hayatı ve yetişmesi ile ilgili olarak sadece birkaç cümle vermekle yetineceğiz.esasında bir tüccar olan babasından KUR'AN okuyarak eğitimine başlayan ikbal1895 yılında geldiği lahorda yüksek tahsilini yaptıve ilk şiirlerini bu kentin edebiyat çevrelerinde yayınlayıp duyurdu.bir kolejde kısa süre felsefe hocalığı yaptıktan sonra 1905 te ingiltereye giderekcambridge üniversitesinde hukuk tahsil etii ve ph.d derecesini kazandı.buradan almanyaya gecen ikbal münih üniv.ünlü tezi iranda metafiziğin gelişmesi ile doktorasını verdi.1908 de ülkesine dönen ikbal bir yandan felsefe ve ingiliz edebiyatı porofösör lüğü yaparken biryandanda avukatlığı sürdürmüştür.ve hiç durmadan yazmıştır.
ikbal eserlerini ana dili olan urduca yanında ing. ve farsca ile yazdı.bildiği diller arasında yer alan sanskritçe arapça almanca yı eser yazmada kullanmamıştır.
islam düşüncesinde bir devrim olan ünlü yeniden yapılanmak ingilizcedir.dünya edebiyat ve düşünce tarihinin doruklarından biri sayılan ve temel eseriolan CAVİDNAME ise farsça yazılmıştır.
İKBAL KUR'AN la nefes alıp veren ve tüm düşünce ve yaşayışını KUR'AN A oturtan bir iman ve fizik adamıdır.çocukluğunda KUR'AN okumakta olduğu bir sırada yanına gelen babası ona şöyle demişti''oğlum! bu kitabı her okuduğunda o anda sana vahy ediliyormuş gibi oku! işte ikbalin ruhundaki fırtınaların temelinde bu söz vardır.bu olgu ikbal i iki zihniyeti eleştirmeye mecbur bırakmıştır:
1-KUR'AN I sahneden kovmak isteyen açık islam düşmanı zihniyeti
2-islamI KUR'AN ın dışına çekerek arap acem şaman prahman örflerinin taşıyıcısı durumuna getiren din tüccarı molla softa zihniyet..
bu iki zihniyet ikbale daha yolun başında ilk şiirleri yayınlanırken açık ve resmi bir fetva ile ''kafir'' demiştir.ikbalin tüm eserlerinde KUR'AN dininin ve insanlık değerlerinin yozlaştırcısıolarak bu molla-softa zihniyetin eleştirilmesi bir rastlantı veya fantezi değildir.
çağın MEVLANA SI diye anılan İKBAL hayatını açık KUR'AN düşmanı inkar yobazıyla maskeli KUR'AN düşmanı dinci yobaza karşımücadele vererek geçirmiş bir düşünce anıtı gibi karşımızdadır.İSLAM ın vicdan adamlarından biri olan İKBAL çeşitli yönleriyle inşallah diğer yazılarda nakletmeye devam edeceğim...devam edecek
MUHAMMED İKBAL'İ TANIMALIYIZ...
-
bir-garip-yolcu
- Mesajlar: 51
- Kayıt: 09 Şub 2007, 23:02
İKBAL VE KUR'AN A DÖNÜŞ
ikbal tüm dünya ile birlikte türkçe okuyanlara da tanıtan schimmel ikbal üzerinde yaptığı araştırmada en büyük etkinin MEVLANA CELALEDDİN in yaptğı nı tüm ikbal araştırıcıları gibi belirttikten sonra ilk kez olmaz üzere şunu da dikkat çekiyor.ikbal üzerinde mevlana dan hiçte geri kalmayan bir etkiyi islamın şehit velisi HALLAC-I MANSUR yapmıştır.ne yazıki bu etki bu güne değin hiç gündeme getirilmemiştir..
ikbale göre dinsel yaklaşımların değil tüm felsefenin motör gücü ve zamanüstü kaynağı KUR'AN dır.o yaşamakta olan islamı Kur'an ıgetirdiği HZ.Muhammed ingösterdiği din olarak görmemektedir.bu anlayışı çok sert ifadelerle dile getirmiştir.ikbal herşeyden önce KUR'AN dininin insan içinbir din olduğunu yaşatılan islamın ise bu nitelikte bir anlayış sergilemediğini öne sürmekte ve şu soruyu sormaktadır:sen insana ulaşmadan Allah ı nasıl arıyorsun? devam ediyor ikbal:KUR'AN ın menzil ve kamsadı başka bu günküMüslümanların hareket ve ayinleri başkadır.onların kalbinde ateş yanmıyor onların göğüslerinde Muhammed Mustafa yaşamıyor..şu satırlar çok daha ürperticidir:softa ve mollanın eserisin KUR'AN daki hikmetten hayat almıyorsun.KUR'AN ayetleriile senin ilgin Yasin okutup rahat ölmekten ibarettir.(cavidname)
insan için olmaktan çıkarılıp insana rağmen hale getirilen bu ÖRF DİNİ insanı yüceltmek ve saygınlığının burcuna oturtmak yerine onu iğdişleştirmek için hür irade ve benliği baskı altında tutmakta bunu sağlamak içinde sürekli bir biçimde put imal etmektedir.ikbale göre örf dininin ulema molla hoca insan kaderine egemen kılan güçler birer puta dönüştürlmüştür.bu maskeli putları devreden çıkarılması ve KUR'AN dinine geçilmesi için ikbal şu öneride bulunuyor:put yapmayı bırakıp kendini yapmaya başla!(cavidname)
ikbal buradan hareketle islam dünyasının yarınlarını samimi olarak düşünenlere şöyle sesleniyor:senin ayinin KUR'AN ın okunup kavranması olmalıdır.senin dinin Allah kelamının tebliğidir.Allah eri hiç kimseden renk ve koku almaz.Allah eri yanlız Allah tan renk ve koku alır(cavidname)
ikbalin örf ve hürafe dininden Allah ın dinine geçiş için sunduğu reçetenin son sözleri şunlardır:sen yeni bir şeriat ve ayin yarattın.artık birazda KUR'AN ışığıyla bak!...(cavidname)
İKBAL'DE AŞK
İkbalde aşk tıpkı üstadı hallac-ı mansur da olduğu gibi dinin hayatın ve benliğin motör gücüdür.aşk hem sevene hem de sevilene kişilik kazandırır.kişilik büyüdükçe aşk aşkbüyüdükçe kişilik büyür.
ikbale göre modern çağın sıkıntı sebeplerinden birincisi aşk ile aklı kucaklaştıramamaktır.yüzyılımızın en büyük derdi sevgiden nasipizlik olarak görülmektedir.öte yandan akıl ile aşkın en ideal barıştırıcısı ikbale göre KUR'AN DIR.
aşk herşeyden önce hayatın sırrını yakalamanın en kestirme yoludur.bu yüzdendirki ikbal aşkın bazı pervasızlıklarına bakarak onu bir tür delilik gibi görenlere şöyle beddua eder:aşka delilik diyen insan hayatın sırrına dahada yabancı olsun.hayatın sırrını yakalamada tek başına kaldığında bilim de bir işe yaramaz.ikbal biliminde aşk ile kucaklaşmasını gerektiğine inanır.aşk ilekucaklaşmıyan bilim insan ruhundaki sonsuza uzanan yaratıcı arzular ı tatmin edemez.çünkü bilim araştırmakta lezzet bulur.aşk ise yaratmakta.
aşktan yoksun bir benlikte oluşan boşlukları kin doldurur.kin sevgiye doymamış gönüllerin intikama yönelik tatmin duygularının genel adıdır.sevgiye oturtulmayan bir din anlayışının yolu bir gün mutlaka kine çıkar.kinleşen bir din ise insan hayatına yıkıcı bir güç olarak girer.ve insanlık suçu işlemenin kutsal kurumu haline gelir.buradan hareketle ikbal terbiyenin dinin ahlakın temeline aşkıkoymayanların bu kavram ve kurumlardan hayır görmeyeceklerine inanır.diyor ki:hayat için aşk şeriat ve ayindir.terbiyenin aslı dindir din ise aşktır.tam bu noktada ikbalin hayat ve iman kaynağıolan KUR'AN ın Allah a imanı sevginin sevginin çok ileri bir boyutu olarak gösterdiğini belirtmek yerinde olur.ayeteki şekliyle verelim:İMAN SAHİPLERİ Allah A SEVGİDE ÇOK KARARLI VE TAŞKINDIRLAR(BAKARA 165)
dinin ruhunu aşk oluşturduğu için sevgiden yoksun gönülerin icra ettikleri ibadetler bir gösteriden öteye geçemez Allah ın sevgi üzere ve aşkiçinde aramayanların sayıya ve mekana sığan ibadetleri erdirici olamıyor.ikbal bütün hayatı bir ibadete çeviren büyük ruhladaki niyazın enginliğini şu dizede ifadeye koymuştur.''benim niyazım iki rekat namaza sığmaz '' (cavidname)ve devam ediyor ''aşıkların namazını niye soruyorsun ? onun rükuu da secdeside mahremdir ALLAHU EKBER in alev alev yanışı beş vakit namaza sığmaz.aşıkların namazında okuyuş iki dünyaya meydan okumaktır.bu namazın bir rekatı bile müslümanı ölümsüz yapar.bu ateşsiz ve heycansız asrın öldürüp mahvettiği insan böyle bir namazın içerdiği kıyametleri nerden bilecektir.(armağan-hicaz)şunuda ekliyor ikbal''müslümanların tabiatı sevgi yüzünden üstündür.müslüman eğer aşık değilse kafirdir.(esrar-ı hodi59)
aşkın bu eşsiz erdirici rolü onun hiç bitmemesini artarak devam etmesini gerekli kılmaktadır. mutlu bir dünya ve yetkin insan özlemi içinde olanlar aşk temeline dayalı bir hayat ve ahlak anlayışını egemen kılmak zorundadır.çağların üstüne çıkmış Yunus emre nin 14. yüzyılın başında ifade ettiği şu gerçek yunus imanının seçkin evlatlarından biri olan ikbal in birçok mısrasında farklı kelimelrle defalarca dile getirilmiştir.''aşk gelicek cümle eksikler biter''yunusun bu dizesi 19. yüzyılın büyük sufi düşünürü kuşadalı ibrahim tarafından değişik bir söyleyişle birkez daha ölümsüzleşmiştir.''aşk tüm dertlerin devası olan bir derttirki arttıkça derman getirir''
mevlana celaleddin rumi nin''bütün zehirleribala çeviren iksir '' diye nitelediği aşk onun çağdaş öğrencisi ikbal tarafından yaşadığımız yüzyılın acılarını mutluluğa dönüştürecek bir kurtarıcı olarak insanlığa yeniden tanıtılmıştır.
ikbale göre dinsel yaklaşımların değil tüm felsefenin motör gücü ve zamanüstü kaynağı KUR'AN dır.o yaşamakta olan islamı Kur'an ıgetirdiği HZ.Muhammed ingösterdiği din olarak görmemektedir.bu anlayışı çok sert ifadelerle dile getirmiştir.ikbal herşeyden önce KUR'AN dininin insan içinbir din olduğunu yaşatılan islamın ise bu nitelikte bir anlayış sergilemediğini öne sürmekte ve şu soruyu sormaktadır:sen insana ulaşmadan Allah ı nasıl arıyorsun? devam ediyor ikbal:KUR'AN ın menzil ve kamsadı başka bu günküMüslümanların hareket ve ayinleri başkadır.onların kalbinde ateş yanmıyor onların göğüslerinde Muhammed Mustafa yaşamıyor..şu satırlar çok daha ürperticidir:softa ve mollanın eserisin KUR'AN daki hikmetten hayat almıyorsun.KUR'AN ayetleriile senin ilgin Yasin okutup rahat ölmekten ibarettir.(cavidname)
insan için olmaktan çıkarılıp insana rağmen hale getirilen bu ÖRF DİNİ insanı yüceltmek ve saygınlığının burcuna oturtmak yerine onu iğdişleştirmek için hür irade ve benliği baskı altında tutmakta bunu sağlamak içinde sürekli bir biçimde put imal etmektedir.ikbale göre örf dininin ulema molla hoca insan kaderine egemen kılan güçler birer puta dönüştürlmüştür.bu maskeli putları devreden çıkarılması ve KUR'AN dinine geçilmesi için ikbal şu öneride bulunuyor:put yapmayı bırakıp kendini yapmaya başla!(cavidname)
ikbal buradan hareketle islam dünyasının yarınlarını samimi olarak düşünenlere şöyle sesleniyor:senin ayinin KUR'AN ın okunup kavranması olmalıdır.senin dinin Allah kelamının tebliğidir.Allah eri hiç kimseden renk ve koku almaz.Allah eri yanlız Allah tan renk ve koku alır(cavidname)
ikbalin örf ve hürafe dininden Allah ın dinine geçiş için sunduğu reçetenin son sözleri şunlardır:sen yeni bir şeriat ve ayin yarattın.artık birazda KUR'AN ışığıyla bak!...(cavidname)
İKBAL'DE AŞK
İkbalde aşk tıpkı üstadı hallac-ı mansur da olduğu gibi dinin hayatın ve benliğin motör gücüdür.aşk hem sevene hem de sevilene kişilik kazandırır.kişilik büyüdükçe aşk aşkbüyüdükçe kişilik büyür.
ikbale göre modern çağın sıkıntı sebeplerinden birincisi aşk ile aklı kucaklaştıramamaktır.yüzyılımızın en büyük derdi sevgiden nasipizlik olarak görülmektedir.öte yandan akıl ile aşkın en ideal barıştırıcısı ikbale göre KUR'AN DIR.
aşk herşeyden önce hayatın sırrını yakalamanın en kestirme yoludur.bu yüzdendirki ikbal aşkın bazı pervasızlıklarına bakarak onu bir tür delilik gibi görenlere şöyle beddua eder:aşka delilik diyen insan hayatın sırrına dahada yabancı olsun.hayatın sırrını yakalamada tek başına kaldığında bilim de bir işe yaramaz.ikbal biliminde aşk ile kucaklaşmasını gerektiğine inanır.aşk ilekucaklaşmıyan bilim insan ruhundaki sonsuza uzanan yaratıcı arzular ı tatmin edemez.çünkü bilim araştırmakta lezzet bulur.aşk ise yaratmakta.
aşktan yoksun bir benlikte oluşan boşlukları kin doldurur.kin sevgiye doymamış gönüllerin intikama yönelik tatmin duygularının genel adıdır.sevgiye oturtulmayan bir din anlayışının yolu bir gün mutlaka kine çıkar.kinleşen bir din ise insan hayatına yıkıcı bir güç olarak girer.ve insanlık suçu işlemenin kutsal kurumu haline gelir.buradan hareketle ikbal terbiyenin dinin ahlakın temeline aşkıkoymayanların bu kavram ve kurumlardan hayır görmeyeceklerine inanır.diyor ki:hayat için aşk şeriat ve ayindir.terbiyenin aslı dindir din ise aşktır.tam bu noktada ikbalin hayat ve iman kaynağıolan KUR'AN ın Allah a imanı sevginin sevginin çok ileri bir boyutu olarak gösterdiğini belirtmek yerinde olur.ayeteki şekliyle verelim:İMAN SAHİPLERİ Allah A SEVGİDE ÇOK KARARLI VE TAŞKINDIRLAR(BAKARA 165)
dinin ruhunu aşk oluşturduğu için sevgiden yoksun gönülerin icra ettikleri ibadetler bir gösteriden öteye geçemez Allah ın sevgi üzere ve aşkiçinde aramayanların sayıya ve mekana sığan ibadetleri erdirici olamıyor.ikbal bütün hayatı bir ibadete çeviren büyük ruhladaki niyazın enginliğini şu dizede ifadeye koymuştur.''benim niyazım iki rekat namaza sığmaz '' (cavidname)ve devam ediyor ''aşıkların namazını niye soruyorsun ? onun rükuu da secdeside mahremdir ALLAHU EKBER in alev alev yanışı beş vakit namaza sığmaz.aşıkların namazında okuyuş iki dünyaya meydan okumaktır.bu namazın bir rekatı bile müslümanı ölümsüz yapar.bu ateşsiz ve heycansız asrın öldürüp mahvettiği insan böyle bir namazın içerdiği kıyametleri nerden bilecektir.(armağan-hicaz)şunuda ekliyor ikbal''müslümanların tabiatı sevgi yüzünden üstündür.müslüman eğer aşık değilse kafirdir.(esrar-ı hodi59)
aşkın bu eşsiz erdirici rolü onun hiç bitmemesini artarak devam etmesini gerekli kılmaktadır. mutlu bir dünya ve yetkin insan özlemi içinde olanlar aşk temeline dayalı bir hayat ve ahlak anlayışını egemen kılmak zorundadır.çağların üstüne çıkmış Yunus emre nin 14. yüzyılın başında ifade ettiği şu gerçek yunus imanının seçkin evlatlarından biri olan ikbal in birçok mısrasında farklı kelimelrle defalarca dile getirilmiştir.''aşk gelicek cümle eksikler biter''yunusun bu dizesi 19. yüzyılın büyük sufi düşünürü kuşadalı ibrahim tarafından değişik bir söyleyişle birkez daha ölümsüzleşmiştir.''aşk tüm dertlerin devası olan bir derttirki arttıkça derman getirir''
mevlana celaleddin rumi nin''bütün zehirleribala çeviren iksir '' diye nitelediği aşk onun çağdaş öğrencisi ikbal tarafından yaşadığımız yüzyılın acılarını mutluluğa dönüştürecek bir kurtarıcı olarak insanlığa yeniden tanıtılmıştır.