Alevilerin İlk Siyasal Denemesi (Türkiye) Birlik Partisi

[beyazşah]

Kelime Ata Alevilerin İlk Siyasal Denemesi (Türkiye) Birlik Partisi (1966-1980)

41 yıl önce bir grup zengin Alevi, Alevilerin ilk siyasal denemesi olan Birlik Partisi’ni kurdu. Partinin amblemi, 12 imamı ve Hz. Ali’yi sembolize eden 12 yıldız ve aslandı.

İlk genel başkanı istihbaratçı Emekli Tuğgeneral Hasan Tahsin Berkman’dı, partinin iki kurucusu daha (Hüseyin Eren, Salim Delikanlı) asker kökenliydi.

Kelime ATA: Alevilerin ilk Siyasal Denemesi Milli Birlik Komitesi üyesi Sıtkı Ulay’dan, Alaattin Kıral’a, Ali Ulvi Vural’dan, Kenan Esengin’e, Sadettin Süataç’tan, Celil Gürkan’a, Cemal Saltık’tan Lütfü Gezer’e kadar pek çok asker kökenlinin politika yaptığı Birlik Partisi ilk bölünmeyi 1967’de yaşadı ve Sadettin Süataç ekibi ayrılarak Sivas’ta Demokrat Birlik Partisi’ni kurdu. İkinci genel başkan Millet Partisi’nden transfer edilen Hüseyin Balan’dı.

Parti ikinci büyük bölünmeyi, Çorum Milletvekili Ali Naki Ulusoy, Amasya Milletvekili Kazım Ulusoy, Tokat Milletvekili Yusuf Ulusoy, Ankara Milletvekili Hüseyin Balan ve Sivas Milletvekili Hüseyin Çınar’ın Adalet Partisi bütçesine beyaz oy vermesiyle yaşadı. 5 milletvekilinin ihraç edilmesiyle partinin geleneksel Alevilerle bağı koptu ve parti tamamen Mustafa Timisi önderliğindeki sol eğilimli gençlerin eline geçti. Önceleri 12 Mart darbesini destekleyen parti, 1971 yılında Emekli General Kenan Esengin’in önerisiyle Türkiye Birlik Partisi adını aldı.

1970’li yılların ikinci yarısına doğru partide artık sosyalist gençler vardı. Sol örgütler, parti içinde faaliyet gösteriyordu ve bunların arasında blok gücü Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi (TİİKP) oluşturuyordu. Maocular, bir ara partiyi ele geçirme hamlesinde bile bulundular ancak başarılı olamadılar. Adalet Partisi ve CHP’nin taarruzlarına operasyonlarına karşı kendini korumakta güçsüz kalan partinin tarihi, aslında bitmek bilmeyen iç çatışmaların da tarihi aynı zamanda… İç kavgaları hiç bitmeyen, sürekli kadro değiştiren parti, Hacı Bektaşi Veli soyundan gelen Ulusoy’larla Timisi döneminde yaşadığı siyasi kan davasıyla da hafızalarda yer eden bir oluşum.

Kelime ATA: Alevilerin ilk Siyasal Denemesi 14 yıl süren siyasi faaliyet döneminde üç genel başkan değiştiren, programını üç kez yenileyen (Türkiye) Birlik Partisi, Aleviler ve siyaset konusunun tartışıldığı bir dönemde Aleviler ve siyaset ilişkisine ilişkin ciddi veriler içeriyor. Kitap, “Sınıf ve menfaat çatışmalarını önlemek” amacıyla “Türkçü-Atatürkçü” çizgide kurulan partinin demokratik sola açılım sürecine ışık tutuyor.

Kitap bilgileri

Yazar: Kelime Ata

Kitabın adı: Alevilerin İlk Siyasal Denemesi (Türkiye) Birlik Partisi (1966-1980)

Yayınevi: Kelime Yayınevi