Allah ın (ac) Kudret Sıfatı

[beyazgül12]

Perşembe akşamları bahsimiz akait konusudur.ve Hak Teala nın sıfatı subutiyesinden bahsediyorduk.Geçen haftaki bahsimizde Hak Teala nın zati sıfatlarından ilim sıfatını ele aldık.Özet nitelikli üzerinde durduk.Bu hafta ise yine Hak Teala nın önemli sıfatlarından birisi ,sıfatı subutiyesinden KUDRETsıfatını ele alacağız.Allah Tebareke ve Teala kadirdir diyoruz.Allah herşeye kadirdir diyoruz ve kudret sıfatını Hak Teala ya nispet ediyoruz,bundan ne anlıyoruz.Allah kadirdir derken bizim anladığımız tasavvurumuz ne anlama gelir,ne olmalıdır ?

Arz edeyim ki kudretin lügattaki anlamını ve ulemanın Allah a nispet ettiği kudret sıfatına ne gibi bir anlam verdiklerine bakalım:

Kudret biliyoruz ki Arapça bir kelimedir.Gerçi biz kullanıyoruz dilimizde ama köken olarak Arap dilinden olan bir kelimedir.Sözlük olarak manası ,bir insanın bir şeye kudreti var derken ,maksat ona imkanı var ,ona güç yetirmektedir,o konuya hakimiyeti var ,o konu onun için bir kolaylık arz etmektedir,o konuyu halletmekte bir sorun yaşamamaktadır anlamını anlıyoruz.Öyle ki o şeyi isterse o işi yapabilir rahatlıkla ve isterse de o işi terk edebilir.

Şimdi arz edeyim ki ,ulema da kudreti Allah ın bir sıfatı olarak anlatırken yani manalarken bu noktaya dikkat çekmişler ve demişler ki ,kudretin özelliği şudur ki bir insan eğer bir şeye kudreti var dersek maksat budur ki ,o iş konusunda onun işi isterse yapmakta isterse terk etmekte imkan ve gücü olması dileğine bağlıdır.İsterse işi yapar ,isterse terk eder .Bir başka tabirle hem işi yapmanın ve hem yapmamanın onun karşısında oranının aynı derecede olması her ikisinin de imkan dahilinde olmasına kudret denir. Ancak arz edeyim ki bu kudreti biz kendimizde de buluyoruz,kudret vasfını kendimize de veriyoruz.Bir işe kudretim var diyoruz veya bu iş benim kudretimin dışındadır ,diyoruz.

Biz ilk başta kendimizden başlayalım.Kudretin bizde ne anlama geldiğini anlayalım.Sonra bakalım ki Allah Tebareke ve Teala da biz aynı anlamı mı düşüneceğiz ,yoksa farklı bir sonuca mı varacağız.Şimdi arz edeyim ki kudret bir kere burda anlatmakta bu anlatım tarzından ortaya çıktı ki kudret te sırf güç olması kudret olarak nitelenmiyor,belki bilinçli güç olması.Yani diyoruz ya isteğe bağlı olmak.Yani o güce kudret denir ki ,arz edeyim ki o kudret yetirilene karşı kudret sahibinin bilgisi olması.Yani ilk başta ilim söz konusu ,bilmelidir.Sonra o bildiği şeye mesela bakmalıdır ki güç yetirebiliyor ise ve bu bilgiden dolayı onu bildikten sonra onun kendi imkanı dahilinde olduğunu anlarsa buna kudret denir.Yoksa mesela diyelim ki ,tabiattaki bilgisiz enerjiye kudret denilmiyor.Örneğin mesela diyelim ki bir ateşin ,suyun da bir gücü vardır.Su bir güç üretiyor ,ateşin bir gücü var.Cansız varlıklar da da güç söz konusudur.Cansız varlıklarda ki güce kudret denilmiyor.Cansız varlıklardaki bu anlamdaki gücü Allah a isnat etmemiz caiz değil.Çünkü onlar eslen güçlerinin farkında değiller.Orda ki gücün anlamı yoktur.Biz bu cansız varlıklardaki bir gücü Allah a isnat etmemiz bu arz edeyim ki bir kusurdur,eksikliktir.Allah Tebareke ve Teala da ki güç böyle bir güç olamaz ki,cansız varlıkların gücü gibi olsun.Eslen cansız varlık yaptığı işin farkında olmaz.O iş onun bilgisi dahilinde olmaz.Belki kudret o zaman kudrettir ki,ilk başta o işe dair bilgi olmalıdır.

[beyazgül12]

Bizde de mesela bir takım şeylere gücümüz var ,kudretimiz var derken ,o işi biliyoruz ,bilgimiz var .Bilgi ilk başta oluşuyor.Sonra biz kudreti ne zaman ,nasıl kullanıyoruz ,şöyle kullanıyoruz.Eğer bir işi ilk önce biliyoruz.Ardından o işin bizler için uygun olduğunu ,yararlı olduğunu ,gerekli olduğuna dair bir bilgi bizde oluşuyor.Bunun neticesinde bizde o işi yapmaya dair bir istek ve bir şevk meydana geliyor.Mesela diyelim ki ,biz insan olarak görüyoruz ki bir eve ihtiyacımız var.Eve dair gücümüz şevke dönüşüyor.Şevk/istekten sonra iradeye dönüşüyor.Yani karar veriyoruz ki kendimize bir ev yapmaya ,ardından ev yapmaya koyuluyoruz.İşte bu aşamadaki kullandığımız güce biz kudret diyoruz.O kudret kudrettir ki ,o güce kudret denilir ki ,failini yani sahibini o işi yapmaya iter. Bir işi yapmaya itebilen ,onu yönlendirebilen güce biz kudret diyoruz.Biz insanda gördük ki bu kudretin zuhur etmesinde önce bilgi var,ardından bir şevk oluşuyor ,onun ardından bir irade var ,karar oluşuyor,onun ardından fiil gerçekleşiyor,o işi gerçekleştiriyoruz.

Allah Tebareke ve Teala daki kudret de acaba aynı şevk bizde olduğu gibi mi olabilir ?Malumdur ki bizde olduğu gibi değildir.Niye ,çünkü ,şevk ve istek bu nerde olabilir,o yerde olabilir ki insan bir şeye sahip olmadığı yerde olur.Yani ben sahip değilim .Mesela eve ,eve dair bende bir şevk oluşuyor ,ben sahip değilim ,mesela bir arabaya ,arabaya dair bir şevk oluşuyor bende ,yani bir ihtiyaç. O yerde şevk oluşabilir ki ,istek oluşabilir ki fail ,yani o işi gören bir kimsede bir yokluk olsun ,bir eksiklik olsun ,sonra o yapacağı işi kendisine bir kemal görsün,o kemalin yokluğundan sonra bu sefer irade olsun ,hareket olsun.Acaba Allah Tebareke Teala da böyle bir şey tasavvur edilebilir mi ?Allah Tebareke ve Teala da bir yokluk farz edelim,diyelim ki birşey eksik olsun kendisinde ,sonra bu onun bilgisinde bu eksikliği görmesi Allah da bir şevk oluştursun ,şevkten sonra bir azim irade meydana gelsin ,ondan sonra o işi yapsın.Allah Tebareke ve Teala kudretiyle yaratıyor.Acaba Allah Tebareke ve Teala da ki bu yaptığı işlerde,bizdeki yaptığı bu işlerdeki bu aşamalar söz konusu olabilir mi ?malumdur ki olamaz.Çünkü bu merhaleler bizim eksikliğimizden kusurumuzdan kaynaklanır.Bir takım kemalları kendimizde eksik buluyoruz.Sonra o kemala o bilgi bizde oluştuktan sonra o kemala dair bizde bir şevk oluşuyor.Sonra o şevk bizde bir irade meydana getiriyor.Sonra bizdeki bu iradenin şevkin oluşturduğu güçle biz o işi gerçekleştiriyoruz.Bu durumlar bizdeki yoksulluğun eksikliğin ,fakirliğin olduğunu ,kaynaklandığını gösteren merhalelerdir.

[beyazgül12]

Allah Tebareke ve Teala da bu merhaleler söz konusu bile olamaz.Peki Allah daki kudret nasıl olmalıdır,yani bundan ne anlamalıyız?Bir kere Allah Tebareke ve Teala da tabiki ilim olmalıdır,yani yapacağı işe bilgisi var.Ama yapacağı iş Allah için bir kemal sayılmayacağına göre ,yani Allah Tebareke ve Teala nın bir eksikliği yok ki,yapacağı işten yani yaratacaklarından o eksikliği o kemali edinsin.Böyle bir şey olmayacağına göre bizdeki olan bu şevk ,O nda söz konusu değil.ve keza bizde bu eksikliği fark ettikten sonra ,ortaya çıkan irade de O nda söz konusu olamaz.Çünkü bu irade de önce yoktu,sonra meydana geldi.Peki Allah Tebareke ve Teala daki kudreti nasıl anlayacağız?Kudreti gördük ki bu şevkin yani irade sonradan meydana gelen irade failin yani iş yapanın kusurundan kaynaklanan ,muhtaçlığından kaynaklanan ,yani fail bir kemali kendisinde eksik buldu,bu eksikliği gidermek için gördü ki gidermesi gerekir ,burda o gidermeye dair şevk oluştu,ondan sonra irade oluştu,bu durum failin eksikliğindendir.Amma eğer bir fail yani bir işi gören ,bir güç sahibi öyle bir güç sahibi ola ki ,O nda hiçbir kemal söz konusu olmaya ki O nda boşluk ola ,O nda olmaya ve doldurulmaya ihtiyaç duyula.O zaman onda bu şevk ve irade ki bizde var ,sonradan oluşan irade O nda söz konusu değil.Peki O ndaki kudret ne olacak? Orda sadece ilim ,o işin mahiyetine o işe dair olan ilim ve bu işin arz edeyim ki ,hikmete aykırı olmayışına ,hikmete uygun olduğuna dair ,bilgi fakat aranır.Yani kudret sahibi her failde bir kere bilgi var ,ikincisi bir tercih var yani zorlama söz konusu değil ,başka bir güç onun üzerinde yok,kendi tercihi ile karar veriyor.Bizde çünkü eksikliğimiz var diye şevk ve sonradan oluşan irade de bunun içerisine giriyor.
Ama Hak Teala da bu şevk ve irade olamayacağına göre Allah Tebareke ve Teala nın gücünün ortaya çıkışında ne var ?bir bilgi var ,yani işe dair bilgi .iki ,o işin Allah için bir faydası söz konusu değil,o işin kendisinin hikmete aykırı olmayışı ,belki arz edeyim ki,Allah ın vasıflarına yani hekimlik,muhsinlik yani Allah Tebareke ve Teala daki kemallara uygun oluşu yani kemalların gereği oluşu, görecek ki meselen Hak Teala nın kudreti bu anlamdadır ki Allah Tebareke ve Teala da ilim var,Allah ı etkileyen başka bir güç söz konusu değil.İhtiyar var ,muhtardır ve yapacağı işin ne işse ,yaratacağı işlerin ,yaratacağı her mahlukun hikmete aykırı olmayışı ,nizamı ehsene en güzel düzene uygun oluşu ve Allah ın diğer vasıflarının örneğin ihsan vasfının ,muhsin vasfının ve benzeri vasıflarının gerekli kıldığına dair bilgi Allah Tebareke ve Teala daki kudreti ifade ediyor,Allah ın kadir oluşu budur.Yani Allah Tebarake ve Teala kadirdir derken ,yani Allah bilgi sahibidir ,işi bilmektedir ,işin güzelliğini yani hikmete aykırı olmadığını veya olduğunu bilmektedir ve bu işin Allah ın kemal sıfatlarına uygun oluşunu bilmektedir. ve bu Allah da ki o gücün ve o işi görme gücünün ortaya çıkmasına sağlamaktadır ki buna Allah ın kudreti denir.

[beyazgül12]

Ve çünkü Allah ın bu bilgisi ve keza arz edeyim ki sonsuz oluşu ve Allah ın üstünde onu inzal edebilecek hiçbir gücün olmayışı ve Allah Tebareke ve Teala ın bilgisinin sonsuzluğundan ve bütün güç yetirebileceği her şeyin tamamiyle hikmete uygun uluşunu bilmesi bu manayı veriyor ki ,Allah ın gücünün/kudretinin bir haddi bir sınırı yoktur.Yani hiçbir şey Allah a had ve sınır çizememektedir.Allah Tebareke ve Teala yı kayıtlı kılan sadece kendi ilmi ve kendi hikmeti kendi ihsanı ve fazlıdır.Allah Tebareke ve Teala yı bunun dışında hiçbir şey kayıtlık kılmamaktadır.Oysa ki meselen diğer varlıklarda onları kayıtlı kılan bir takım şeyler var. Mesele bizlerde bizi kayıtlı kılan gücümüzün darlığı yani ihtiyaçlarımız bizi kayıtlı kılıyor,sonra herşeye gücümüzün yetmeyişi kemallarımızın sınırlı oluşu bunlar hep bizi kayıtlı kılıyor.Ama Allah Tebareke ve Teala yı kayıtlı kılabilecek O nun kendi ilmi kendi hikmeti kendi güzel isimleri ve sıfatları dışında hiçbir şey yoktur. Bu yüzden Allah Tebareke ve TEeala nın kudreti sonsuzdur,Ve ala kulli şey in gadir demek.Allah ın kudretini bu şekilde anladık ki Allah ın bilgi sahibi oluşu ve işinin yapacağı işinin hikmete uygunluğu ve güzel sıfatları ve isimlerine uygun oluşu Allah ın kudreti demektir. Peki bu kudretin Allah da varlığını ispat edebileceğimiz deliller nelerdir ?

Birinci delil budur ki ,yani biz akli delillerden yola çıkarak diyoruz,biz biliyoruz ki varlık aleminde varlıklar iki kısma ayrılır :Bir ihtiyaç sahibi varlıklar,bu ihtiyaç sahibi varlıklar da , ihtiyaç sahibi olmayan bir varlığın varlığını bize zorunlu kılıyor.Yani gördük ki biz varlıklar kendimizi ihtiyaç sahibi varlıklar ,mümkün varlıklar olarak gördük .Dedik ki ihtiyaç sahibi olan varlıklar ,ihtiyacını karşılayan ,ihtiyaç sahibi olmayan bir varlık olmadan olamaz. Bu sözden şu sonuç ortaya çıkıyor.Demek ki varlık aleminde bütün ihtiyaç sahibi varlıklar ,tek bir ihtiyaç sahibi olmayan varlığa varmaktadır.Bunun anlamı budur ki ,o varlık sonsuz güç sahibidir.Yani bütün ihtiyaç sahibi varlıkların ihtiyacını karşılayan bilgi ve kudret ve güç sahibidir ,anlamı çıkmaktadır.O halde burdan yola çıktığımızda görüyoruz ki Hak Teala sonsuz güç ve kudret sahibidir.

[beyazgül12]

İkinci delil,aklımız yine bu mukaddimeden yola çıkarak Allah ın gücünün sonsuz olduğunu ve güç sahibi ,kudret sahibi olduğunu görmekteyiz. .Şöyle ki varlık aleminde bütünüyle kemal olan ,bütünüyle ihtiyaçsız olan ,hiçbir bağımlılığı olmayan bir varlık olmaksızın varlık alemi olamaz. Demek ki o varlık aleminin yaratıcısı bütünüyle kemal olmalıdır.Hiçbir eksik ve kusuru olmamalıdır.Bunun manası budur ki ,orda bu aynı zamanda kudret sahibi olmalıdır.Çünkü eğer kudret sahibi olmaz ise,bunun manası budur ki ,onda bir kusur meydana gelmektedir.Yani kemal sahibi değil demektir.O zaman biz olamazdık. Bu ihtiyaç sahibi varlıklar meydana gelmezdi.İhtiyaç sahibi varlıklar diyorlar ki bizi yaratan varlık,gerek hiçbir eksiği kusuru ve arz edeyim ki hiçbir boşluğu olmayan varlık olmalıdır.Bu da ancak o zaman olur ki ,düşünülebilen ,varlık aleminde olabilen hiçbir kemal orda eksik olmaz.O halde varlık aleminin yaratanının sonsuz güç sahibi olması aynı zamanda burdan anlaşılmaktadır.

Bir başka delil ,biz varlık aleminde aynı zamanda görüyoruz ki kudret denilen bir kemal de söz konusu.Bizim varlığımız kendimizden olmadığına göre ,varlığımızın kemali de kendimizden değil.Bizim varlığımızı veren varlık ,varlıktan yoksun olamayacağına göre ,bizim kemalimizi veren varlık da ,kemalden yoksun olamaz.Kurdeti veren mutlaka kudret sahibidir,hayatı veren mutlaka hayat sahibidir.Çünkü yokluktan hiçbir şey verilemez.O halde demek ki biz mümkün varlıklardaki bu kemalleri gördüğümüzde burdan yola çıkarak anlıyoruz ki Allah Tebareke ve Teala da var ki bizi de ulaşmıştır.

Bir başka delil ,[/b]varlık aleminin bizim kendimizi mütaala etmekten yola çıkarak Allah ın gücünü görmekteyiz.Varlık aleminin her bir köşesine baktığımızda en küçüğünden en büyüğüne ,galaksisinden tut en küçük atom parçasına kadar varlık aleminde sonsuz güç sahibinin eserini gösteren sonsuz nişaneler var.Yani varlık aleminde yaratılışı incelediğimizde görüyoruz ki ,bunların yapılması ,bunların var edilmesi ,bunların icad edilmesi,bir güç sahibi olmadan olamaz.Nasıl bir güç? belki sonsuz bir güç gerektiriyor.Varlık aleminin her bir köşesine baktığımızda sonsuz gücü ,sonsuz gücün gerektirdiği nişaneleri orda görmekteyiz.Varlık alemi baştan sona sonsuz gücü gerektirecek nişanelerle emarelerle doludur.O halde bu varlık alemi ,hepsi nida ediyorlar ki,biz bizi yaratan sonsuz kudret sahibi olanın eseriyiz.Çünkü her birisinde ancak sonsuz güçle yaratılabilecek özellikleri bizatihi görmekteyiz.Bu da bir ayrı delil.Bu delil çok önemlidir.Kur an ı Kerim de de daha çok Allah ın kudretini ispat ederken bu delil üzerinde duruyor ki ,daha sonra göreceğiz inşaallah...

[beyazgül12]

Bir başka delil de budur ki ,biz insanlar belli hallerde ,özellikle sıkıntı halinde özellikle çaresizliklerde kendi içimizden duygularımızla seziyoruz ki ,bizim elimizden tutabilecek ,bizi çaresizlikten kurtarabilecek hiçbir eksiklik ,hiçbir güçsüzlük ,hiçbir imkansızlığı olmayan belki gücünün karşısında böyle bir duygu onun içerisini sarıyor.Bu duygu yani onun fıtratıdır.Yani onun yaratılışıdır.Yaratılışı onun ortaya çıkıyor ki ,fark ettiriyor ki buna sen ki şu anda bütün çarelerden elin üzülmüştür,bütün ipler kopmuştur,sen fark ediyorsun o anda ki ,hiçbir gücün ona yararı olmayacak yerde yani bildiği güçlerden bir başka güç var ki o bütün güçlerin üstündedir ve isterse o onun çaresizliğine çare olabilir.Bu arz edeyim ki insanın fıtratının bu sesi Allah ın sonsuz gücünün olduğunu buna hatırlatıyor ki özellikle Kur an ı Kerim de Allah Tebareke ve Teala bazen bunu bize hatırlatıyor.Buyuruyor ki ;"Eğer Allah ın azabı inerse size ve kıyamet koparsa orda kimi çağırırsınız ?"veya mesela ,bir çaresiz halinizde,denizde geminiz fırtınaya tutulduğunda kimi orda nida ediyorsunuz? işte o sonsuz gücü orda fark ediyorsunuz.Bu sonsuz gücü o çaresizlik anında fark ettiğimizi fıtratımız gereği bize hatırlatıyor.Fıtratımız da emindir ki o sonsuz güç vardır ve Allah da o sonsuz gücün sahibidir.Dolayısıyla arz edeyim ki insanın da fıtratı şahittir ki Allah sonsuz güç sahibidir.Bu delillerden yola çıkarak biz Allah ın gücünü fark ediyoruz.

Kur an ı Kerim e baktığımızda görüyoruz ki ,Kur an ı Kerim de bizi bu boyutlara ,bu iki boyutu öne çıkarıyor.Bir, eserdeki sonsuz gücün nişanelerini bize hatırlatıyor.İkincisi o çaresizlik halindeki Allah ı hatırlamamızı ve O nun gücünü fark ettiğimizi bize hatırlatıyor.
Kur an ı Kerim de şimdi ben örneklerle arz edeceğim:
Allah Tebareke ve Teala Hac Suresinin beş ve altıncı ayetinde Allah Tebareke ve Teala yaratılış sürecinden bahsettikten sonra altıncı ayette şöyle buyuruyor :

"yer yüzünü sakin durgun bir halde bulursun,suyu ona indirdiğimizde yer harekete geçer ve orda yeşiltiler ortaya çıkar.Her türlü nebattan bitkiden çift çift yeşetir ve ortaya çıkar.Bu bir iştir ve oluşmaktadır.Yer yüzündeki bu hareketten fark etmelisiniz ki ,Allah dır Hak,ölüyü de O diriltir,O herşeye güç yetirendir" şimdi bu ayeti kerime bize bir işin oluşundan bahsediyor.Yer cansızdır ,yağmur yağdığında harekete geçiyor,bitkiler yeşeriyor,güzel güzel görüntüleri olan çift çift bitkiler çiçekler...buyuruyor ki bu işin görülmesinde bir güç gerekiyor,görülüyor ve meydana geliyor.Bu neyi gösteriyor?Allah ın Hak oluşunu ve herşeye güç yetirebildiğini gösteriyor.

[beyazgül12]

Ve yine Hak Teala şöyle buyuruyor ,arz edeyim ki Nur Suresi kırk beşinci ayeti ,

"Allah her canlıyı sudan yarattı,bazıları karınları üzerinde sürünürler,bazıları iki ayak üzerinde yürürler,bazıları dört ayak üzerinde yürürler.Allah dilediğini yaratır,Allah her şeye kudret yetirendir."yine bu ayetlerde Allah ın gördüğü bir işi bize hatırlatıyor ve diyor ki "bakınız bu canlıların meydana gelişi bir gücü gerektiriyor,bilgiyi gerektiriyor ,bunların tamamı işte Allah ın gücünün ve bilgisinin bir nişanesidir ."Yine Hak Teala arz edeyim ki ,Enkebut Suresinin yirminci ayetinde buyuruyor,"Yeryüzünde geziniz ,Allah ın yaratmaya nasıl başladığına bakınız ,araştırınız , .Bakınız Allah Tebareke ve Teala varlık alemini yaratmıştır,bunun başlangıcından nasıl meydana geldiğinden itibaren bunu araştırınız,bu bir iş olarak ortaya çıkmıştır ,sonra bundan başka Ahiret boyutunu Allah Tebareke ve Teala inşa edecektir,bu varlık aleminin yaratılışı da Allah ın kudretinin nişanesidir ."ve bunun gibi ayetler çoktur,ben sadece örnekler arz ediyorum.Yine Hak Teala Ahkaf Suresinin otuz üçüncü ayetinde buyuruyor ki ,"Görmüyorlar mı o Allah ki gökleri ve yeri yarattı ve onları yaratmaktan acizlik duymadı .Onları yaratmak Allah a zor gelmedi."yani O aynı zamanda ölüleri de diriltmeye kadirdir.Elbette o herşeye kadirdir.Vel hasıl Hak Teala bize bu işin sırrını buyuruyor ki ,bir başka ayeti kerime Ali İmran Suresinde ,"Yerin göğün mülkü O na aittir ."Yer ve gök tamamı onun mülkü olduğuna göre O herşeyi kuşatmıştır.Sonra buyuruyor ki ,"Allah Tebareke ve Teala nın gücünü ,Allah ı aciz bırakabilecek ,Allah ın gücüne karşı koyabilecek bir güç söz konusu değil.Arz edeyim ki buyuruyor ki ,"Hiçbir şey Allah ı aciz bırakamaz ,ne göklerde ve ne yerlerde .O hem bilgi sahibidir ve hem kudret sahibidir .Yani varlık alemi baştan sona bunu gösterdi ki ,Allah Tebareke ve Teala bu işlerin kudreti gerektiren işler olduğunu bize beyan ederek kendisinin kudret ve aynı zamanda ilim sahibi olduğunu beyan etmiştir.

[beyazgül12]

Hadislerde de ,Ehlibeyt (as) dan ve Resulü Ekrem den (saa) gelen hadislerde de ,yine bu boyutu Allah ın kudretini keşfetmek için bize hatırlatıyor.İmam Ali (as) buyuruyor ki ,Nehcul Beleğa daki bir hutbesinde "Bütün mahlukatın meydana gelmesi kudreti gerektiriyor ve rahmeti ile rüzgarı yaydı ki mesela rüzgarın insan için ne kadar rahmet olduğunu burda beyan ediyor.Bir başka buyruğunda arz edeyim ki ,İmam ALİ (as) şöyle buyurmuş,Nehcul Beleğa nın altmış beşinci hutbesinde ,Allah Tebareke ve Teala bu yarattıklarında açık tanıklar deliller koydu,her şeyde sanatının letafetine ve kudretinin azametine delil olacak çok açık şahitler koydu her varlıkta.Her varlığın üzerinde her varlığa elimizi atsak orda Allah ın sanatının letafeti ki ilmi gerektiriyor o letafet ,fakat ilim olmadan olamaz ve aynı zamanda o işin yapılmasında kudret olmalıdır,kudret olmadan olamaz,bunları beyan eden nişaneler ve açık beyanlar var.Yine İmam Ali (as) ın bir hutbesi ,Nehcul Beleğa nın doksan birinci hutbesinde ,Allah Tebareke ve Teala nın eserindeki hikmet bize açıkca anlatmaktadır ,neyi anlatmaktadır ,kudretinin melakutunu yani batinini azametini büyüklüğünü ve ilginçliğini ,Allah ın eserindeki bu hikmet bunu bize beyan etmektedir.

Yine arz edeyim ki ,Bihaur Envar da geçmektedir.Buyuruyor ki İmam Ali (as) bu hutbesinde "Övgü o Allah a dır ki ,eserlerindeki o sultasının egemenliğinin ve yüceliğinin azametinin yüceliğinden o şeyleri bize gösterdi ki burada zahir etti ki gözleri akılları arz edeyim ki o kudretinin orda ki olan kudretin ilginçliği karşısında şaşkın bırakmıştır.Bakanlar şaşıp kalıyorlar.Bu ne kudret ,bu ne azamet.Bir başka buyruğunda Nehcul Belağa da ,eğer insanlar Allah ın kudretinin azameti üzerinde düşünürlerse ve ne kadar büyük nimetler verdiğinin üzerinde fikir ederlerse ,mutlaka dönerler doğru yola ve mutlaka Allah ın o yakıcı azabından korkarlar .Ama ne var ki kalpler hastalanmış,gözler de körleşmiştir ,düşünemiyorlar.Sonra İmam Ali (as) bir örnek veriyor,Allah ın kudretinden ,diyor ki ,bakın o Allah ın en küçük yarattığı şeye ,en küçük canlıya bakın .diyor.Nasıl mutkem kılmış onun yaratılışını ,onun bileşimini nasıl incelikle mutkem kılmış.Yani organlarını birbirine nasıl bağlamış.Ona kulak vermiş,göz vermiş,ona deri vermiş ,kemik vermiş ,bütün aza ve cevahirinde .Birbiriyle uyumla çalışan son derece dikkat ve gücü gerektiren bir eser ortaya koymuş,en küçük varlığında.Burda Allah ın gücünün kudretini görmüyor musunuz?diyor.

[beyazgül12]

Allah ın gücünü bir başka buyruğunda diyor ki,bakınız ,diyor,varlıklar arasında birbirleriyle çelişen ,zıt olan şeyleri bir araya getirmiştir.Mesela insan,insandaki bileşimi düşünün ,arz edeyim ki bu birbirini iten elementler ,birbiriyle kavgalı olan elementler ,birbirinin zıddı olan elementler ,birbirlerini imha eden varlıklar gelmişler ,ne onun içerisinde zıd olan şeyleri bir arada toplamış ,onları bir ahenk içerisinde çalışmalarını sağlamıştır.Bunlar arz edeyim ki ,Allah ın gücünün bir başka örneği.

İmam Musa Kazım (as) ise Allah Tebareke ve Teala nın kudretini ve diğer güzel sıfatlarından bahsederken bize şöyle buyuruyor,
"İşte ölümü olmayan hayat/hayy,aczi olmayan güç sahibi ,karşı durulamayan egemenlik sahibi,asla acele etmeyen hilim,sabır sahibi,asla sonu olmayan /devamlı olan ve asla fani olmayan baki,asla zai olmayan sabi,asla fakirleşmeyen zengin,asla zilleti olmayan aziz,asla bilgisizliği cehalete ariz olmayan alim,asla zulmü olmayan adalet,ve asla esirgemesi olmayan ,cimriliği olmayan cömert."

Allah Tebareke ve Teala işte budur,sıfatları,arz edeyim ki O nun kemal sıfatları işte budur.Böylece mümin kardeşlerim demek ki Allah Tebareke ve Teala nın kudreti bu anlama geldi ki ,yani Allah Tebareke ve Teala nın yaptığı şeylere karşı bilgisi var ve arz edeyim ki hiçbir şey O nu etkileyen ,O nda tesir bırakabilecek başka bir güç söz konusu değildir.Yaptığı işleri sırf bilgisiyle ve o işin hikmete uyumluluğu ve Allah ın sıfatlarına uyumluluğu güç yetiren kudret Allah da bu anlama gelir.O yaptığı işe imkanı olan varlık demektir.Bizlerdeki gücün anlamı Allah Tebareke ve Teala da söz konusu değil.Allah ın gücü de bütün varlık alemini istisnasız,çünkü bütün varlık alemi O na dayandığına göre ,hepsi O nun gücünün eseridir.ve Allah ın gücünün hiçbir sınırı söz konusu değil.Ezelen ve ebeden asla aczi olmayan .

Arz edeyim ki ,Allah ın gücünü bu şekilde tanımlarken birkaç sorunla karşılaşıyoruz,kudret konusunda.
Birincisi şudur ki ,Allah Tebareke ve Teala nın gücünü ,insanların yaptıkları da Allah ın gücü dahilinde mi gerçekleşiyor sorusu.Eğer insanların fiili Allah ın gücü dahilinde gerçekleşiyorsa burda bir takım sorunlar var.

Birincisi, eğer insanların yaptığı da Allah ın gücü ile gerçekleşiyorsa ,insanların hürriyetinin anlamı nedir ?
İkincisi , arz edeyim ki ,insanların yaptıkları güzel ve çirkin diye iki kısma ayrılıyor.Eğer Allah Tebareke ve Teala nın gücü ile gerçekleşiyorsa ,insanların yaptıkları bu çılgın işler de mi Allah ın gücü ile gerçekleşiyor ,sorusu.ve arz edeyim ki buna benzer bir takım sorular var kudretle ilgili.

Allah ın kudretinin sınırı yoktur.,karşısında duran birşey yoktur ve herşey mutlaka Allah ın kudretine dayanmalı.Böyle olunca ,özellikle insan gibi mükellef olan varlıklarda sorun ortaya çıkmıştır ki ,acaba insanın yaptıkları da Allah ın gücü dahilinde mi gerçekleşiyor ,Allah ın gücü ile mi gerçekleşiyor ,o zaman insanın özgürlüğünün manası nedir ?

İkincisi insanın yaptıklarında çirkin işler de var ,bu çirkin işleri nasıl Allah a nispet edebiliriz?Mesela şer var ,şerleri Allah a nasıl nispet edebiliyorsunuz ?

Üçüncü soru da aykırılık arz eden sorular.Örneğin,siz dediniz ki ,Allah ın gücünün sınırı yoktur ,acaba Allah Tebareke ve Teala mesela kendisine şerik olan bir şeyi yaratabilir mi ?
Bu gibi sorular kudret ile ilgilidir.Bu soruların tahlilini bir sonraki dersimizde arz etmeyi düşünüyorum ...ve Sallallahu Ala Muhammedin ve Alihi Tahirin...

NOT /Caferilerin sitesinden Tevhit Dersleri ile ilgili sohbetlerden aldığım notlardır...